2 augustus 2023
De zin en onzin van wijnscores
De wereld van wijn is een zeer verfijnde en diverse omgeving waarin beginners, gevorderde liefhebbers en echte kenners voortdurend op zoek zijn naar de beste wijnen om van te genieten. In hun zoektocht stuiten zij als snel op medailles en wijnscores.
Over de waarde van wijnscores, zijn al veel discussies gevoerd. Voor beginners in de wereld van wijn kunnen scores helpen bij het nemen van aankoopbeslissingen. Met name omdat ze onbekend zijn met de regio’s of de druivenrassen. De meer gevorderde wijnliefhebber gebruikt scores voor de aanschaf van meer exclusieve of speciale wijnen. Om twijfel weg te nemen of juist bevestiging te zoeken. Echter kijkt deze laatste ook kritischer en heeft vragen over hoe de score tot stand komt en naar hun objectiviteit.
De verschillende methode van wijnscoren
Scores voor wijnen zijn er in verschillende vormen en systemen. Elk systeem heeft zijn voor- en nadelen. Onderstaand de drie meest voorkomende systemen.
100-puntensysteem
Waarschijnlijk het meest bekende systeem is het 100-puntensysteem. Mede door wijnjournalist Robert Parker is dit systeem enorm populair geworden en wordt nu door vele critici gebruikt. Een wijn wordt op meerdere elementen beoordeelt zoals kleur, intensiteit, complexiteit en bewaarpotentieel. Het gemiddelde vormt de uiteindelijke wijnscore. Het voordeel hiervan is dat het zeer gedetailleerde beoordelingen mogelijk maakt en kleine verschillen in kwaliteit kan onderscheiden. Echter, sommigen beweren dat het 100-puntensysteem subjectief kan zijn en dat de scores van verschillende critici kunnen variëren.
20-puntensysteem
Een andere veelgebruikte methode is het 20-puntensysteem, waarbij wijnen worden beoordeeld op een schaal van 0 tot 20. Onder andere Jancis Robinson, een bekende journalist uit het Verenigd Koninkrijk, gebruikt dit systeem. Deze methode is populair in Europa en wordt vaak gebruikt door wijnprofessionals en sommeliers. Het voordeel van dit systeem is dat het iets meer nuance biedt dan het 100-puntensysteem en dat het minder gevoelig is voor kleine variaties in scores. Sommigen vinden echter dat het 20-puntensysteem minder toegankelijk is voor het grote publiek omdat het moeilijker is om snel te begrijpen.
Sterrenbeoordeling
De meest eenvoudige methode van scoren is de sterrenbeoordeling, waarbij wijnen worden beoordeeld met een bepaald aantal sterren, meestal van één tot vijf. Deze methode wordt vaak gebruikt in restaurants en wijngidsen om de relatieve kwaliteit van wijnen aan te geven. Het voordeel is dat het gemakkelijk te begrijpen is, maar het biedt veel minder gedetailleerde informatie dan andere systemen.
De invloed van wijnscores op de wijnindustrie
Of je wijnscores nu wel of niet gebruikt ze zijn een belangrijk aspect in de wijnindustrie. Wijnscores hebben namelijk een grote invloed op de markt. Als bekende critici zoals James Suckling of Robert Parker een wijn een hoge score geeft zal deze wijn zeer snel populair worden waardoor de vraag zal toenemen. Uiteraard is dat in het voordeel van de producent en de rest van de keten. Het werkt echter ook de andere kant op. Wijnen met een lage score zullen lastiger te verkopen zijn. Zeker als andere producenten uit dezelfde regio hogere scores krijgen.
Prijs
De invloed van een wijnscore, hoog of laag is er uiteraard ook op de prijs van de wijn. Door een hoge score zal de vraag toenemen. Een hoge score kan voor de producent ook een indicatie zijn dat hun wijnen van een hogere kwaliteit zijn dan verwacht. Hierdoor kan de producent de prijzen verhogen. Dit kan echter ook leiden tot prijsvolatiliteit, vooral als scores in latere jaren veranderen.
De prijs van een wijn kan de perceptie van de kwaliteit beïnvloeden. Consumenten en critici kunnen vaak de neiging hebben om wijnen met hogere prijzen als beter te beoordelen, wat soms kan leiden tot een vertekende weergave van de werkelijke kwaliteit. Het is belangrijk om kritisch te blijven ten opzichte van prijs als enige maatstaf voor kwaliteit. Er zijn veel uitstekende wijnen die tegen een redelijke prijs verkrijgbaar zijn en die misschien niet altijd hoge scores krijgen van critici, maar toch zeer aangenaam zijn om te drinken. Vind een balans tussen prijs, score en persoonlijke voorkeuren bij het kiezen van wijnen om van te genieten.
Macht
De wereld van wijn is een wereld van generaties, connecties en helaas ook van macht. Bekende critici hebben veel macht. Zij kunnen wijnen maken of breken. Echter bekende en gevestigde wijnhuizen hebben ook heel veel macht. Denk aan de beroemde Château’s uit Bordeaux of Moët & Chandon uit de Champagne. Naast macht hebben deze huizen al een positieve merkreputatie. Deze combinatie kan leiden tot een positieve vooringenomenheid bij wijncritici en consumenten, wat de kans vergroot dat de wijn hogere scores krijgt. Aan de andere kant kunnen wijnen van minder bekende producenten of regio’s moeite hebben om dezelfde erkenning te krijgen, ondanks hun kwaliteit.
De rol van wijncritici
Wijncritici spelen een cruciale rol bij het toekennen van scores en het beïnvloeden van de perceptie van wijnen. Zoals gezegd, hun oordeel kan de reputatie van een wijn maken of breken en hun invloed kan zowel positief als negatief zijn. Echter het proeven en beoordelen van wijn is een zeer subjectieve activiteit. Elke persoon heeft zijn eigen voorkeuren en wat als aangenaam wordt beschouwd door de ene liefhebber kan anders worden ervaren door een andere. Daarom kunnen wijnscores variëren afhankelijk van wie de beoordeling uitvoert. Dit subjectieve element kan de betrouwbaarheid van wijnscores zeker in twijfel trekken. Daarnaast zegt persoonlijke smaak niks over de kwaliteit van de wijn. Het kan daarom nuttig zijn om meerdere bronnen van beoordelingen te raadplegen om een breder beeld te krijgen van een wijn.
Bij het beoordelen van wijn kunnen externe factoren ook zeker een rol spelen die de beoordeling kunnen beïnvloeden. Ons brein maakt op basis van wat we zien, ervaren en ruiken al een bepaald beeld en verwachting. Bijvoorbeeld als je een wit glas wijn ziet verwacht je geen rood fruit aroma’s. We proeven wat we zien. De omgeving waarin de wijn wordt geproefd, de volgorde van proeven en de aanwezigheid van andere mensen kunnen allemaal van invloed zijn op de perceptie van een wijn. Het is belangrijk voor critici om zich bewust te zijn van deze factoren en te proberen een objectieve evaluatie uit te voeren.
Verschillende wijncritici kunnen vaak uiteenlopende scores geven aan dezelfde wijn. Dit kan te wijten zijn aan hun individuele smaakvoorkeuren, de scoringsmethode of andere factoren. Hoewel er soms overeenkomsten zijn tussen scores van verschillende critici, kan gebrek aan consistentie verwarring veroorzaken bij consumenten die willen vertrouwen op wijnscores als leidraad bij hun aankoopbeslissingen.
Het gebruik van wijnscores als hulpmiddel bij aankopen
Wijnscores kunnen zeker voor beginnende liefhebbers een nuttig hulpmiddel zijn bij het kopen van wijn, maar gebruik ze met een kritische blik. Belangrijker is, dat je weet wat je lekker vindt. Iedereen heeft een uniek smaakprofiel als het gaat om wijn. Wat voor de ene persoon een geweldige wijn is, kan voor de ander helemaal niet in de smaak vallen. Voor de aanschaf van wijn is het belangrijk om jouw eigen smaak te begrijpen en te weten welke stijlen en variëteiten van wijn je het meest waardeert. Stel daarbij jezelf ook de vraag wáárom je ene wijn wel lekker vindt en de andere niet. Gebruik wijnscores als een referentiepunt, maar vertrouw ook op je eigen smaak bij het maken van je keuze.
Als je scores gaat gebruiken zorg dan dat je het systeem begrijpt en hoe de scores tot stand komen. Over het algemeen duidt een hogere score op een betere waardering, maar de interpretatie kan variëren.
Houd bij de aanschaf van een wijn ook rekening met het wijnjaar en de regio bij het beoordelen van wijnscores. Een wijn uit een minder gunstig wijnjaar kan nog steeds een hoge score krijgen als het een uitdagend jaar was voor de hele regio. Evenzo kunnen sommige regio’s een consistent hoge kwaliteit leveren, ongeacht het specifieke wijnjaar.
Vind vooral de juiste balans. Een hogere wijnscore betekent niet altijd dat de wijn zijn hogere prijs waard is. Let op de prijs-kwaliteitverhouding en zoek naar wijnen die een uitstekende smaak bieden tegen een redelijke prijs. Soms kunnen wijnen met een iets lagere scores toch bijzonder goed in jouw smaakprofiel vallen zonder je portemonnee te zwaar te belasten.
Misschien wel het belangrijkste is om te blijven experimenteren met verschillende wijnen. Laat wijnscores je niet weerhouden om nieuwe en minder bekende wijnen te ontdekken. Soms kunnen verborgen juweeltjes worden ontdekt buiten de goed beoordeelde wijnen. Experimenteer en ontdek wat jouw persoonlijke favorieten zijn.
Alternatieve score
In plaats van traditionele wijnscores te gebruiken, zijn er verschillende alternatieve benaderingen voor het beoordelen en aanbevelen van wijnen die mogelijk meer inzicht en diepgang bieden aan wijnliefhebbers.
In plaats van een eenvoudige numerieke score, kunnen wijnexperts bijvoorbeeld uitgebreide proefnotities verstrekken. Deze beschrijvingen bieden een gedetailleerde analyse van de wijn, inclusief aroma’s, smaken, mondgevoel en afdronk. Proefnotities stellen de lezer in staat om een dieper begrip te krijgen van de wijn en kunnen helpen bij het besluitvormingsproces bij het kiezen van een wijn die aansluit bij hun persoonlijke voorkeuren.
Een andere maar gedurfde benadering is om helemaal geen scores te gebruiken en in plaats daarvan te vertrouwen op de beschrijvende tekst en aanbevelingen van de beoordelaar. Dit kan wijnliefhebbers aanmoedigen om hun eigen smaakvoorkeuren te verkennen en te ontdekken zonder te worden beïnvloed door cijfers.
Conclusie
Het belang van een kritische blik
Het gebruik van wijnscores kan een handig hulpmiddel zijn bij het kopen van wijn, maar het is van cruciaal belang om altijd een kritische blik te behouden. Hoewel wijnscores kunnen wijzen op de potentiële kwaliteit van een wijn, is het belangrijk om te onthouden dat smaak subjectief is en dat persoonlijke voorkeuren kunnen variëren. Het is raadzaam om wijnscores te combineren met je eigen smaakvoorkeur en de context van het wijnjaar en de regio. Ontdek verschillende bronnen van wijnscores en verzamel meningen van andere wijnliefhebbers om een goed geïnformeerde beslissing te nemen. Bovenal moet het genieten van wijn een persoonlijke en plezierige ervaring zijn, ongeacht de scores. Experimenteer met verschillende wijnen en geniet van de wijnen die je het meest verrassen en jouw het beste smaken.